Dlaczego dieta musi zawierać białka

Białka są niezbędnym składnikiem do budowy i stałej odnowy organizmu. Są one podstawą każdej komórki, z dużej ilości białek zbudowane są mięśnie, wchodzą w skład krwi, ciał odpornościowych i enzymów trawiennych, dostarczają energii.

Białka są niezbędnym składnikiem pokarmowym w żywieniu dzieci i osób dorosłych. W przypadku diety złożonej z niewystarczającej ilości białka dzieci i osoby dorosłe są mniej odporni na zakażenia i choroby, dzieci rozwijają wolniej pod względem fizycznym i umysłowym. Niedobory białka w diecie niekorzystnie odbijają się na kobietach w ciąży, płód kobiet, których dieta jest uboga w białka rozwija się znacznie gorzej. Prawidłowa ilość białka w diecie kobiet ciężarnych jest szczególnie ważna w jej pierwszych tygodniach, kiedy rozwijają się tkanki, a zwłaszcza tkanki budujące strukturę mózgu. Właściwa dieta nie może jednak być oparta na nadmiernych ilościach białka. Taka wysokobiałkowa dieta powoduje zakwaszenie organizmu, przeciąża i wywołuje choroby wątroby i nerek, zaburza metabolizm.

Białka należą do produktów, które nie tylko są podstawą diety, ale także do grupy produktów, których nie można zastąpić sięgając po inne składniki. Dostarczają one aminokwasów, które służą do budowy ciała, im więcej niezbędnych aminokwasów, tym białka są bardziej wartościowe. W białkach znajduje się dwadzieścia aminokwasów, osiem z nich to aminokwasy egzogenne. Aminokwasy egzogenne nie są wytwarzane przez organizm. Pozostałe aminokwasy to aminokwasy endogenne.

Odpowiednią ilość aminokwasów endogennych i egzogennych zawierają białka, których źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego. Do tej grupy należy mięso zwierząt rzeźnych, ryby, drób, jajka, mleko. Każdy z tych produktów zawiera białka o różnej wartości, najbardziej wartościowe to te, które są w mleku i jajkach. W produktach pochodzenia zwierzęcego występują także witaminy z grupy B i składniki mineralne. Obecność witamin z grupy B i składników mineralnych ułatwia ich przyswajanie przez organizm. Białka zawarte w produktach pochodzenia zwierzęcego są białkami pełnowartościowymi w odróżnieniu od białek niepełnowartościowych, które zawierają produkty pochodzenia roślinnego. Komponując posiłki należy łączyć ze sobą produkty będące źródłem białek wartościowych i niepełnowartościowych. Nawet minimalna ilość białka pochodzenia zwierzęcego uzupełniona o białko pochodzenia roślinnego zamieni mało wartościowy pod względem odżywczym posiłek w posiłek pełnowartościowy.

Białka zawarte w produktach pochodzenia zwierzęcego i roślinnego mogą ulec częściowemu zniszczeniu poprzez nieodpowiedni sposób przygotowywania potraw. Przygotowując potrawy z tych produktów nie należy ich zbyt długo ogrzewać do temperatury przekraczającej 100 stopni Celsjusza. Także niewłaściwe rozmrażanie mięsa i ryb obniża zawartość białka. Ryby i mięso należy rozmrażać umieszczając je w lodówce, proces rozmrażania będzie przebiegał wprawdzie wolno, jednak utrata białek i innych składników odżywczych będzie bardzo mała. Produktów tych nie należy także moczyć w wodzie.